In de tweede serie ‘In Dialoog Met…‘ gaat Jonge Geesten in dialoog met prominenten van de TU Delft. Geen interviews of ondervragingen, maar een tweezijdig gesprek uit nieuwsgierigheid voor elkaars generatie en achtergrond. Met de dialogen willen we motivaties, gedachten en ideeën achterhalen. Hoe kunnen we de kwaliteiten van de verschillende generaties combineren om het onderwijs te innoveren, onze maatschappij te inspireren en in verbinding te blijven met elkaar? De door ons gebruikte methode is gebaseerd op het begrippenkader van TheoryU.
De dialoog met Tim van der Hagen smaakt naar meer. De volgende stop is aan de faculteit Industrieel Ontwerpen. Student strategic product design aan deze faculteit, Tomas te Velde, en organisatieadviseur Carlijn Tempelaars van Jonge Geesten stappen tegen half 10 de kamer in van Ena Voûte. Online was er niet veel te vinden over de decaan van deze faculteit, behalve dat zij na mooie functies bij Philips en Unilever weer terug is bij de faculteit waar zij zelf ook heeft gestudeerd. Daarom zijn we benieuwd naar hoe Ena Voûte zichzelf zal voorstellen.
‘Door het nemen van kleine stappen kun je heel veel bereiken’
Voûte lijkt niet lang na te hoeven denken over de vraag: ‘Stel jezelf eens voor zonder daar functies en titels bij te gebruiken?’: “Ik ben iemand met een hoofd en een hart, een yin en een yang. Ik ben vrij rationeel opgeleid maar tegelijkertijd heb ik ook behoefte aan ruimte om creatief te zijn en dingen anders te doen dan de standaard. Ik hou van verandering en wil graag andere mensen helpen.” Ter illustratie noemt Voûte de ontwikkeling van de telefoon. Vele ontwikkelstappen hebben in de loop der jaren geleid tot een enorme aanpassing van het initiële ontwerp. Dat is gedaan zonder onrecht te doen aan de basisbehoefte van de mens, namelijk het in contact komen met (on)bekenden. “Ik geloof niet in het wiel uitvinden als ontwerper. Door het nemen van kleine stappen kun je heel veel bereiken.”
Onder de indruk van deze opening stelt Tomas de vraag of Voûte veel bezig is met hoe zij, zowel als mens als in functie, in de maatschappij staat. “Ja, dat denk ik wel. Ik heb altijd een koers gevaren waarbij ik mezelf recht in spiegel kon blijven aankijken. Vanuit oprechtheid wil ik dingen verbeteren, en dat kan alleen als ik daar zelf in geloof. Dan komt de juiste energie vrij. Als dan ook anderen daar enthousiast van worden, is dat een heel mooie stimulans. Dan krijg je ruimte om dingen te verbeteren.” Voûte legt uit dat ze daarom in haar werk ook stuurt op ‘pockets of energy’; een groep mensen die intrinsiek gemotiveerd dezelfde richting op willen. Het moment waarop een groep daarin vertrouwen krijgt, dan gaat de energie stromen. “Dat zijn de mooiste momenten”, voegt ze eraan toe.
‘De maatschappij is een combinatie van rechten en plichten’
We constateren dat deze ‘pockets of energy’ ook terug te vinden zijn in de maatschappij. Maar is de maatschappij wel voldoende in balans? “Dat is moeilijk om te duiden”, legt Voûte uit, “De maatschappij is een combinatie van rechten en plichten, een balans tussen leren en bijdragen. Als we alleen maar leren en niet bijdragen, dan komen we als maatschappij niet vooruit. Als individu zul je daar je eigen balans in moeten vinden. Uiteindelijk moet iedereen een stukje normen en
waarden hebben zodat we de maatschappij gezamenlijk vooruit kunnen helpen. Het basisprincipe van bij willen dragen aan de maatschappij, is in de huidige generatie studenten al stevig verankerd.”
‘Dromen mag, maar de droom moet ook aan de grond worden gezet’
Naast het hebben van een voorbeeldfunctie ziet Voûte nog een andere taak voor zichzelf weggelegd. “We helpen studenten bij het inschatten van: wanneer is iets realistisch, wanneer ben je aan het dromen en wanneer moet je juist groter denken. Studenten moeten vrij kunnen denken en tegelijkertijd ook ideeën om kunnen zetten naar realiteit. Zodat er echt iets mee gedaan kan worden. Een beetje dromen mag, maar wij helpen er ook bij om de droom aan de grond te zetten.”
Tomas is benieuwd wanneer Ena Voûte een ontwerper succesvol vindt. “Je bent succesvol als je iets doet wat je leuk vindt, waar je goed in bent en waar je om gewaardeerd wordt door anderen. Dat stopt als het goed is nooit, je bent altijd aan het zoeken, groeien en dingen aan het verbeteren.” Na een korte stilte vervolgt ze: “Als ontwerper moet je realistisch en innovatief denken, en je continu afvragen of je ook het verschil kunt maken. Als individu, of als deel van een pocket of energy.”
‘Technologie moet de mens niet inhalen, maar de mens helpen’
De faculteit heeft vijf strategische thema’s vastgesteld, waaronder het thema ‘meaningful interactions’. Carlijn maakt er een opmerking over: “Toen ik de term las vond ik het mooi aansluiten op onze dialogen, maar de beschrijving eronder was vrij technisch van aard.” Voûte legt uit dat dit thema samenhangt met een ander thema; ‘unlocking people’. “Het zijn twee kanten van een brug. De ene kant is: hoe kunnen we de mens losweken uit de gewoontes die ze hebben (waardoor we in de file staan, te veel op de bank zitten, etc.). De andere kant is: hoe kunnen we met technologie een oplossing bedenken die echt betekenis heeft. Het maakt niet uit hoe de brug tot stand komt, als deze maar compleet is. Dan levert technologie een bijdrage aan de mens en ziet de mens waarde in van de technologie.”
Inmiddels zijn we vol in het innovatievraagstuk gedoken. Verschillende ingrediënten voor succesvolle innovaties en veranderingen zijn al voorbij gekomen. Hoe belangrijk vindt Ena Voûte samenwerking tussen verschillende generaties? “Jonge mensen hebben absoluut waarde. Ze kunnen nog vrijer denken doordat ze relatief weinig bagage hebben. Tegelijkertijd is er ook ervaring nodig om uiteindelijk tot een oplossing te komen. Om een systeem te verbeteren moet je onwijs goed begrijpen hoe het systeem werkt, je wilt het eigenlijk verslaan. Daar is zowel vrij denken als ervaring voor nodig.” Naast de combinatie van generaties heb je volgens Voûte ook een team van mensen nodig die elkaar respecteren om elkaars sterktes. Dan kom je weer uit bij de pockets of energy, en dat is altijd het streven.
Als Ena Voûte nu opnieuw zou studeren zou ze wederom voor Industrieel Ontwerpen hebben gekozen. Toch zou de zorg haar op dit moment meer aantrekken dan het bedrijfsleven. “In de huidige tijdgeest zou ik een bijdrage willen leveren aan de medische wereld. Meer ontwerpen vanuit het perspectief van de patiënt, om processen eenvoudiger te maken. Dat is enorm complex, maar daar hou ik van.”
We sluiten af. Het is ons duidelijk geworden dat Ena Voûte met beide benen op de grond en in het midden van de maatschappij staat, continu zoekt naar uitdagingen en mogelijkheden om dingen te verbeteren. Uiteindelijk draait alles om balans: tussen leren en bijdragen, tussen mens en technologie, tussen jong en oud. Maar ook tussen doen wat nodig is om het maximale uit jezelf te halen en een maximale bijdrage te leveren aan de maatschappij. Het laatste woord geven we aan Voûte: “Levenservaring heeft mij geholpen om in al deze zaken balans te vinden.”
Dit Jonge Geesten initiatief is vormgegeven door:
Bern Laninga | Carlijn Tempelaars | Daan de Wit | Maurice van Rooijen | Saskia Bonger | Tomas te Velde
Jonge Geesten® is in 2009 opgericht en staat sinds 19-11-2013 geregistreerd als JG Jonge Geesten® bij het Benelux-Bureau voor Intellectuele Eigendom (BBIE)
KvK nummer 30279606