In de serie ‘In Dialoog Met…‘ gaat Jonge Geesten, in dialoog met iconen uit de bouwsector. Geen interviews of ondervragingen, maar een tweezijdig gesprek dat uit nieuwsgierigheid voor elkaars generatie en achtergrond wordt gevoerd. De dialogen zijn gericht op het achterhalen van motivaties, gedachten en ideeën. Hoe kunnen we de kwaliteiten van de verschillende generaties combineren om de bouw te innoveren, onze maatschappij te inspireren en in verbinding te blijven met elkaar? De door ons gebruikte methode is gebaseerd op het begrippenkader van TheoryU.
Het gesprek met Annemieke Nijhof, gevoerd door Martijn en Marc vond plaats bij Tauw in Utrecht. Na even wachten in de goed, door de zon, verwarmde ruimte bij de receptie komt Annemieke energiek en vrolijk binnen gelopen. De gereserveerde ruimte is al bezet, totaal geen probleem voor Annemieke die even een praatje maakt met haar collega’s en dan samen met ons op zoek gaat naar een vrije ruimte. Eenmaal gevonden vraagt Annemieke meteen naar wie wij zijn, leuk die interesse!
“Ik hoef niet alleen maar fans in de buitenwereld”
Annemieke is heel open, zo zegt ze ook zelf. “Op een gegeven moment ben je oud genoeg om je niet meer druk te maken over wat iedereen van je vindt. Ik hoef niet alleen maar fans in de buitenwereld, ik ben wie ik ben en schaam me eigenlijk nergens meer voor.” Annemieke is directeur van het internationale advies- en ingenieursbureau Tauw. In haar loopbaan is ze hier begonnen waarna ze verschillende posities bij de overheid heeft bekleed tot adviseur van Balkenende. In 2012 is ze echter weer teruggekomen bij Tauw als CEO.
Annemieke heeft nergens spijt van in haar leven, met één uitzondering; het niet bijwonen van het afscheid van haar vader toen hij met pensioen ging. Ze heeft enorm veel respect voor haar vader, die met veel passie en plezier bijna zijn hele leven wiskunde heeft gegeven op een VMBO. Hij hield echt van zijn vak en en was door altijd onder de leerlingen te zijn zelf ook mentaal jeugdig. Bij zijn afscheid was niemand van haar broers of zussen aanwezig, dat vond hij zelf niet nodig. Achteraf bleek het een groot feest en heeft Annemieke spijt dat ze er niet bij was. “Als iemand nu vraagt of ik wil komen speechen op hun pensioen zeg ik altijd ja” voegt ze eraan toe.
“Ik wil mijn impact maximaliseren door ruimte voor anderen te maken”
Dat is op dit moment de grootste drijfveer van Annemieke. Dat is niet alleen iets waar ze mee bezig is binnen Tauw maar ze vindt het een maatschappelijk probleem. De afgelopen 10 jaar is er nauwelijks uitstroom van mensen geweest mede doordat er voor die tijd veel mensen met vervroegd pensioen zijn gegaan. Een direct gevolg van weinig uitstroom was dat er ook nauwelijks jonge aanwas was bij veel organisaties. Zelf is ze daarom in 2012, tijdens de crisis, tegen de stroom ingegaan en heeft ze zich hard gemaakt voor het traineeprogramma bij Tauw waarmee juist jonge aanwas gestimuleerd werd. Vasthouden aan wat je hebt en krimpen staat verjonging en vernieuwing in de weg zegt ze. Beiden zijn hard nodig om mee te kunnen doen in de markt. Een paar jaar geen verjonging zorgt er ook voor dat er geen jongeren meer komen omdat ze geen aansluiting hebben. “Dat is echt een enorm probleem bij overheden” geeft Annemieke aan.
“Ik denk dat de manier van werken van de jongere generatie uiteindelijk veel ontvankelijker is voor innovatie”
Dan komt gesprek op de generaties en worden wij plots actief betrokken bij het gesprek. Annemieke is hier heel bewust mee bezig. “Ik ben super getraind in het bouwen van mentale modellen, eerst het frame en dan op zoek gaan naar informatie.” Ze ziet in haar dochter een totale andere manier van denken dan bij zichzelf. Wij kunnen ons hier zeker in vinden. Marc: “is het zo dat de oudere generatie niet durft te beginnen als ze het eind niet kunnen overzien?” Terwijl de jonge generatie meer vertrouwen heeft dat het uiteindelijk wel goedkomt ook al hebben ze misschien niet het totale overzicht.
Nu komt het gesprek tussen de twee generaties aan tafel echt op gang. Annemieke ziet dit namelijk heel duidelijk terugkomen in de taal die haar generatie gebruikt. Uitdrukkingen als de stip op de horizon, roadmaps en ‘no regret maatregelen’ drukken allemaal die zekerheid en de stapsgewijze aanpak uit. “Dus mijn generatie doet alleen maar dingen die passen in een zekere toekomst, maar dat kan helemaal niet, want die toekomst is niet zeker.” Waarop wij aangeven dat de jongere generatie het einddoel niet nodig heeft om te starten. Martijn: “Wij gaan gewoon aan de slag, en als het niet blijkt te werken dan pakken we een gebruiksaanwijzing erbij”
“Dus mijn generatie doet alleen maar dingen die passen in een zekere toekomst, maar dat kan helemaal niet, want die toekomst is niet zeker”
“Ik hoefde geen geld te verdienen, ik moest alleen innoveren”
Annemieke denkt hardop na, “Wat maakt dat ik mijzelf zo snel heb ontwikkeld en zoveel invloed had op jonge leeftijd?”. Het blijkt een aantal dingen te zijn, de voornaamste; het geluk dat ze in een dynamische omgeving terecht kwam waar ze een vrijkaart kreeg en daarmee de kans om zich te onderscheiden en podium te pakken. Na haar studie solliciteerde Annemieke namelijk bij de afdeling bodemsanering bij Tauw. Al jarenlang bestond bodemsanering uit ontgraven en afvoeren, dat moest anders en daar mocht Annemieke mee aan de slag gaan. Ze hoefde geen geld te verdienen, het enige dat ze moest doen was innoveren. Zo kwam ze in een vakgebied waar ze niks van wist en waar ze geen affiniteit mee had en ging ze met twee collega’s pionieren en ontwikkelen tegenover een massa die iets anders deed en wilde. De kans te innoveren zorgde ervoor dat ze zich kon laten zien en zich kon onderscheiden.
“Wij zitten te adviseren over de toekomst die we zelf niet meer meemaken”
Vijf jaar geleden kwam Annemieke terug bij Tauw. De organisatie had het moeilijk door de economische crisis. De mensen hadden hoop, inspiratie en een goede context nodig. “Als je in een goede context terecht komt dan kan de potentie die in je zit ook echt tot wasdom komen en groeien”. Iedereen heeft talent, voegt ze toe, maar iedereen bloeit in andere omstandigheden en groeit op in een verschillend tempo. Dat is mensenwerk en daar zijn de teamleiders voor. Bij het creëren van een context voor mensen om zich te ontwikkelen en te groeien hoort ook ruimte van bovenaf. Zelf is Annemieke vorig jaar 50 geworden en dit geldt ook voor haar zegt ze. “Mensen die op een gegeven moment op een toppositie binnen een bedrijf terecht komen en daar 17 jaar blijven zitten; dat is veel te lang”. “Zodra ik goede mensen om mij heen heb om het stokje aan over te dragen dan doe ik dat graag.”
Zichtbaarheid is een term die Annemieke meerdere malen noemt. Ontzettend belangrijk zegt ze, want je kunt heel goed zijn maar als niemand je ziet dan heb je er voor je eigen ontwikkeling binnen een bedrijf niks aan. Zelf probeert Annemieke binnen Tauw (jonge) mensen een podium te bieden. Zo gaan trainees aan de slag met een vraagstuk over hoe Tauw meer kan doen met duurzaamheid, waarbij ze ook bij het MT of de directie aan tafel komen.
“Investeer zoveel mogelijk in jezelf”
Dat is het advies dat Annemieke geeft aan ons, als de jongere generatie. In de eerste 5 tot 10 jaar van je carrière wordt de grootste differentiatie gemaakt voor je loopbaan vindt Annemieke. Vraag jezelf altijd af of je nog genoeg kunt leren en ontwikkelen maar ook of er genoeg senioriteit om je heen is, want daar kun je veel van leren. Het is als jongere ook helemaal niet erg om een beetje egoïstisch te zijn. Echter is er op een gegeven moment de ommekeer van nemen naar geven. Daar ligt de rol voor de ouderen in een bedrijf, een vangnet zijn en ook een coach vanuit hun ervaring en kennis. Niet de mooiste projecten voor jezelf houden, maar juist zorgen dat de volgende generatie straks klaar staat met de juiste kennis.
Het gesprek is inmiddels al veel te veel uitgelopen en Annemieke beseft dat ze over een paar minuten aan een conference call met Amerika moet beginnen. Dus snel maken we het gesprek af (“naja, ik heb zelf wel weer veel zitten praten eigenlijk…”) en schieten een selfie. Annemieke maakt zich op voor de call en wij pakken onze jas. Belangrijkste conclusie: door het leven heen moet een persoon van actief leren langzaam omschakelen naar het geven. Dat is de taak voor de oudere generatie om de jongere generatie te helpen door ruimte voor hen te scheppen. Alleen dan kunnen we samen verder komen.
Voor meer informatie kunt u mailen met #InDialoogMet…
Dit Jonge Geesten initiatief wordt vormgegeven door:
Bern Laninga | Carlijn Tempelaars | Daan de Wit | Marc Bolier |Martijn Schwering | Martijn Weekenstroo | Maurice van Rooijen | Tomas te Velde | Tom Schoo |